Czy miałbyś odwagę przerwać leczenie zaawansowanego raka?

Znamy się od blisko czterdziestu lat. Była moją dobrą przyjaciółką i byłą żoną mojego bliskiego kumpla. Odwiedziłem ją na sali porodowej po narodzinach jej syna.

Jej małżeństwo nie wyszło i skończyła sama. A potem dowiedziała się, że ma raka piersi. Nie sądzę, by bycie lekarzem było pomocne w radzeniu sobie z tą straszną chorobą, ale z pewnością nie czyni cię lepszym pacjentem. Każdy lekarz leczący się sam ma się za głupca. Trzeba dać sobie z tym spokój.

Potem okazało się, że jej rak osiągnął IV stadium i nie było już nadziei. Przynajmniej nie było nadziei na konwencjonalną medycynę. Nie jestem pewien, czy zdecydowała się leczyć swoje nemezis jakimiś alternatywnymi metodami. Wiem jednak, że wylądowała w Europie, gdzie była blisko swojej córki. Znałem niektóre, ale nie wszystkie szczegóły i będąc na tym kontynencie postanowiłem ją odwiedzić.

Podała mi swój adres. Okolica, w której mieszkała, była spektakularna. Wynająłem samochód i po przejechaniu wiejskiej drogi znalazłem plac w pobliżu miejsca, w którym mieszkała. Miałem problem ze znalezieniem odpowiedniego wejścia, więc wyszła mi na powitanie. Patrzyłem, jak idzie w moją stronę. Ubrana w prostą białą sukienkę, szła może wolniej niż zwykle, ale nie ważyła mniej niż bym się spodziewał. Miała pewne problemy z zejściem po schodach, ale z pomocą poręczy udało jej się.

Jej mieszkanie było małe i miała je tylko dla siebie. Ponieważ dom został zbudowany na wzgórzu, przestrzeń życiowa została zaprojektowana tak, aby mieć wielopoziomowy plan piętra. Jej mieszkanie było czyste, schludne i wypełnione bibelotami z dwóch innych krajów, w których mieszkała wcześniej. Z balkonu roztaczał się zapierający dech w piersiach widok na dachy domów poniżej i dalej na niekończące się pola bogatych zielonych drzew. Był czas na filiżankę kawy, słodycze i długie rozmowy. Bez narzekań, bez goryczy, po prostu z uśmiechem wspominając czasy spędzone razem i czasy spędzone osobno. Nie pytałem o jej zdrowie, sama o tym wspomniała.

"Zaprzestałem leczenia".

Koniec z udręczającą walką, koniec z rozpaczą, koniec z wyniszczającymi skutkami ubocznymi chemikaliów i promieniowania. Spojrzałem na nią, a ona była spokojna. Spokojna. Bez łez. Nie wydawała się nawet zainteresowana moją reakcją na jej wyznanie. Starałem się nie okazywać swojej rozpaczy. Wstałem i podszedłem do okna z widokiem na otaczającą zieleń, by nie pokazać jej swoich oczu. Znała konsekwencje - sama była lekarzem. Sześćdziesiąte urodziny obchodziła zaledwie kilka lat temu. Teraz miała tylko to proste i wygodne miejsce, wypełnione najlepszymi wspomnieniami z całego życia. W sąsiedztwie mieszkała jej córka.

Zawsze ceniła dobrą sztukę i widać to tutaj. Ale teraz jej życie zostało skrócone. A to mieszkanie prawdopodobnie będzie jej ostatnim.

Było więcej rozmów o tym, co się stało i co się stanie, jeśli.... Ale nie wyczułem żadnego żalu, żadnej winy, a już na pewno żadnego biadolenia. Była spokojna.

Wtedy zauważyłem, że robi się zmęczona i przyznałem, że zbliża się czas jej popołudniowej drzemki. Pożegnaliśmy się, a uścisk był dłuższy niż zwykle. Sam wyszedłem ze schodów - była już w swoim łóżku.

Mały plac był urokliwy, a chłopcy grali w piłkę nożną.

Po kilku miesiącach otrzymałem wiadomość od przyjaciela, który również utrzymywał z nią kontakt. Zmarła kilka miesięcy po tym, jak widziałem ją po raz ostatni i, zgodnie z życzeniem, jej prochy zostały rozsypane w Morzu Tyrreńskim.

Dla mnie zawsze pozostanie uosobieniem determinacji i klasy.